PARALEL VE MERİDYENLER

HAYALİ REHBERLER

Paralel ve Meridyenler

Paralel  

Kuzey kutup ve Güney Kutup noktasından Dünya'yı tam ikiye bölen çember şeklindeki hayali çizgiye ekvator denir.

1. En büyük paralel dairesi ekvatordur.
2. Ekvatora 1° ara ile çizilir.
3. Ekvatorun kuzeyinde 90 tane, ekvatorun güneyinde 90 tane, toplam 180 paralel dairesi vardır.
4. Ekvatorun kuzeyindeki paralellere kuzey paraleli, güneyindeki paralellere ise güney paraleli denir.
5. Paraleller birbirlerini asla kesmezler
6. Ardışık iki paralel arası 111 km'dir. Her yerde eşittir.
7. Paralellerin uzunlukları, ekvatordan kutuplara doğru gidildikçe azalır.
8. 90° paraleli, nokta halindedir.

  Enlem

Bir yerin ekvatora olan uzaklığının derece(°), dakika('), saniye ('') cinsinden tanımlanmasıdır. (Açısal ifadesidir.) Enlemi, saat gibi düşünmeliyiz. Başlangıç paraleli, ekvatordur.

Meridyenler

1. Kuzey kutup noktasından başlayan güney kutup noktasında biten, ekvatoru 90°'lik açıyla kesen yarım yay şeklindeki hayali çizgilere meridyen denir.
2. Başlangıç meridyeni  0 olan Greenwich meridyenidir. İngiltere'de Londra'daki kasabadan adını alır.
3. Başlangıç meridyenine 1'er derece aralıklarla çizilir.
4. Başlangıç meridyenini doğusunda 180 tane, batısında 180 tane, toplam 360 tanedir.
5. Paralellerin boyları eşittir.
6. Bütün meridyenler kutuplarda birleşir.
7. Meridyenler arası mesafe ekvatordan kutuplara gidildikçe daralır.
8. Meridyenler arası mesafe sadece ekvatorda 111 km'dir.
9. Ardışık 2 meridyen arası 4 dakikadır.
10. Başlangıç meridyeninin doğusundaki meridyenlere, doğu meridyeni, batısındaki meridyenlere; batı meridyeni denir.

Boylam

Bir yerin başlangıç meridyenine olan uzaklığını derece(°), dakika('), saniye('') cinsinden ifadesidir.

Not: Saat örneğidir. Buna saat başları dereceyi, arasındaki sayılar dakikayı ve diğer aralardaki sayılarda saniyeyi ifade eder.

PARALEL VE MERİDYEN ETKİNLİK

 Aşağıda özelliklerin paralellere mi yoksa meridyenlere mi ait olduklarını karşılarına yazınız. 

ÖZELLİKLER	PARALEL MERİDYEN
1) Kutup noktalarında birleşirler
2) Tam daire şeklindedir.
3) Doğu-Batı yönünde uzanırlar.
4) Grenwich e göre çizilir
5)Aralarındaki uzaklık  her yerde 111 km'dir.
6) Kuzey güney yönünde uzanır.
7. Yarım yay şeklindedir
8. 90 KYK da 90 GYK da toplam 180 tanedir
9. 180 DYK  de 180 BYK de toplam 360 tanedir
10. Boyları eşittir.
11. Boyları ekvatordan kutuplara azalır
12. Aralarındaki uzaklık sadece ekvator üzerinde 111 km'dir
13.Aralarındaki uzaklık ekvatordan kutuplara azalır.
14. Ekvatora göre çizilir
15. Aralarında 4 dk zaman farkı vardır.
16. Araları sabittir.
17. Hayali çizgilerdir..

TÜRKİYE'NİN MATEMATİKSEL KONUMU

Türkiye; 36-42 K.P. (kuzey paraleli) ve    26-45 D.M. (doğu meridyenleri) arasındadır.

Aşağıda Türkiye'nin coğrafi konumunun özellikleri verilmiştir hangilerinin özel konumuna hangilerinin matematik konumuna ait olduklarını karşılarına yazınız

ÖZELLİKLER	PARALEL MERİDYEN
1) Kutup noktalarında birleşirler
2) Tam daire şeklindedir.
3) Doğu-Batı yönünde uzanırlar.
4) Grenwich e göre çizilir
5)Aralarındaki uzaklık  her yerde 111 km'dir.
6) Kuzey güney yönünde uzanır.
7. Yarım yay şeklindedir
8. 90 KYK da 90 GYK da toplam 180 tanedir
9. 180 DYK  de 180 BYK de toplam 360 tanedir
10. Boyları eşittir.
11. Boyları ekvatordan kutuplara azalır
12. Aralarındaki uzaklık sadece ekvator üzerinde 111 km'dir
13.Aralarındaki uzaklık ekvatordan kutuplara azalır.
14. Ekvatora göre çizilir
15. Aralarında 4 dk zaman farkı vardır.
16. Araları sabittir.
17. Hayali çizgilerdir..

Her Noktada Ayrı Bir Saat: Yerel Saat                               

                  

Yerel Saatin Formulü   Dünya batidan doğuya doğru döndüğü için  H noktasında güneş diğer tüm noktalardan daha erken doğar bu yüzden H noktasında güneş tam tepe noktasına hepsinden erken gelir ve oranın yerel saati 12.00 dır. ve  H noktasının yerel saati diğerlerinden daha ileri olur.                                                    

Güneş için Formül :  Doğuda erken doğar, erken batar. Batıda geç doğar geç batar.

Yerel Saat için Formül :  Doğunun yerel saati batıdan ileridir.

Yerel saat soruları

Soru: 10° D.M. Atina'da saat 15:20 ise, 39 D.M Ankara'da yerel saat kaçtır?

29.4=116dk.       116   60
60     1                                      

1 saat 56 dk.  15:20
56                                                          1:56   
16:76    =   17:16

Soru: 26°D.M. saat 13:10 iken, 60° D.M. saat kaçtır?

34.4=136dk.   =    2 saat 16dk.                                13:10
2:16
15:26
Soru: 39 D.M. Ankara'da yerel saat 11:40 ise, 90 D.M. Taşkent'te saat kaçtır?

51.4=204    =   3saat 24dk                                       11:40
3:24
14:64   =   15:04
Soru: Başlangıç meridyeninde saat  14:20 ise, 90 B.M San Salvador'da saat kaçtır?

90.4=360   =  6 saat                                                 14:20
6:00
8:20
Soru: 110 D.M. Ulanbatur'da saat 16:20 ise, 10 B.M. Lizbon'da saat kaçtır?

120.4=480    =   8 saat                                             16:20
8:00
8:20
Soru: 110 D.M. Ulanbatur'da Güneş 7:20'de doğdu ise, 10 B.M. Lizbon'da saat kaçta doğar?

120.4=480   =  8 saat                                               7:20
8:00
15:20

Soru: 28D.M. Balıkesir'de saat 7:12'de Güneş doğmuş ise, 35 D.M. Adana'da saat kaçta doğar?

35-28=7 meridyen
7.4=28dk 7:12
28
6:44

CEVAPLAR

a- A' noktası  45 batı boylamında saati 6.30  ve  C noktası A'nın doğusunda ve 75 doğu boylamında yer almaktadır.  A ve  C arasında ki fark 45+75= 120 boylam 

120x4= 480 dakika  olur 480 dk da 8 saat eder.

6.30 + 8.00=  yerel saati 14.30 dur.

b.  A = 15 Kuzey B= 15 Güney A ve B nin arasındaki fark = 30 her paralel 111 km oldu için 

30x111= 3330 km dir.

c. B noktası tarih değiştirme çizgisine göre Batısında yer almaktadır. Çünkü tarih değiştirme  her zaman önce doğuda gerçekleşir.

d. X= 9. saat diliminde Y=16. saat diliminde

e. kordinatlarına bakarak tarayabilirsiniz